Zzp’ers in de culturele sector die in de knel zitten door coronamaatregelen, kunnen bijstand aanvragen via de tijdelijke overbruggingsregeling voor zelfstandig ondernemers (Tozo). Inmiddels is bekend dat de Tozo-regeling wordt verlengd tot en met juni 2021. Tozo 3 verschilt op enkele punten met haar voorgangers. Lees in dit artikel meer hierover.
Tozo regeling per 1 oktober 2020 (Tozo 3)
De derde variant van de tijdelijke overbruggingsregeling voor ondernemers is van 1 oktober 2020 tot 1 juli 2021 van kracht. In de basis is Tozo 3 hetzelfde als haar voorganger Tozo 2. Wat de regelgeving exact inhoudt vind je op de site van Rijksoverheid.
Belangrijk verschil is dat vanaf 1 december 2020 geldt dat de aanvraag voor Tozo 3 alleen voor toekomstige maanden ingedien kan worden. Tozo 3 kan tot eind november 2020 met terugwerkende kracht (vanaf 1 oktober) worden aangevraagd.
Tozo 3 is nogsteeds ontoegankelijk voor zzp’ers met een partner. De Kunstenbond pleit voor afschaffing van de partnertoets en voor een stimulerende regeling in plaats van bijstand. Helaas is dat nog niet overgenomen.
De uitkering wordt verstrekt door gemeenten. Je kunt Tozo aanvragen in het bijstand loket van jouw gemeente. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft een uitgebreide ‘Toolkit Tozo’ waarmee gemeenten uit de voeten kunnen. Je vindt daarin o.a. een modelaanvraag formulier. Mocht er iets niet kloppen in de procedure bij jou gemeente dan kun je daarrnaar verwijzen.
Update mei 2020:
Tozo-regeling per 1 juni (Tozo 2)
De Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) zou eind mei 2020 aflopen. De regeling krijgt echter een verlenging van vier maanden. De verlengde regeling (Tozo 2) loopt van 1 juni tot met 31 september 2020 en kan vanaf 1 juni 2020 worden aangevraagd. Op de website van de Rijksoverheid wordt precies uitgelegd hoe de Tozo 2 werkt en wie er onder welke voorwaarden aanspraak op kunnen maken. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten heeft op haar website ook een uitgebreide ‘Toolkit Tozo’ gepubliceerd voor haar leden met daarin ook de vijfde versie van de ‘Handreiking Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandig Ondernemers (Tozo) voor gemeenten‘.
Tozo 2 heeft enkele aanpassingen ten opzichte van de huidige Tozo. Hieronder de twee belangrijkste wijzigingen als je Tozo 2 bijstand voor levensonderhoud aanvraagt.
- De partnerinkomenstoets wordt uitgevoerd als u de aanvullende uitkering levensonderhoud aanvraagt. De partnerinkomenstoets houdt in dat het inkomen van de partner meetelt voor het bepalen van de hoogte van uitkering. Als het huishoudinkomen boven het sociaal minimum komt, kunt u geen aanspraak maken op Tozo 2-uitkering levensonderhoud. NB: Het vermogen wordt overigens, net als bij Tozo 1, nog steeds niet in aanmerking genomen bij de aanvraag van Tozo 2.
- Voor de aanvraag lening bedrijfskapitaal geldt dat u moet verklaren dat er geen surseance van betaling of faillissement is aangevraagd of verkregen voor uzelf, uw onderneming of één van de vennoten waarmee u samenwerkt. Als dit wel het geval is, komt u niet in aanmerking voor Tozo lening bedrijfskapitaal. De lening kent overigens een maximum, voor de Tozo en de Tozo 2 gezamenlijk, van 10.157 euro.
Overlapping Tozo 1 en Tozo 2
De uitkering levensonderhoud Tozo 2 kan alleen worden toegekend over de maanden juni, juli, augustus en september. Heeft u bijvoorbeeld al een Tozo 1-uitkering over de maanden april, mei en juni? Dan kunt u een Tozo 2-uitkering aanvragen voor juli, augustus en september. Heeft u een Tozo 1-uitkering over de maanden juni, juli en augustus, dan heeft u alleen in de maand september nog recht op een Tozo 2-uitkering.
Let op: indien u op dit moment nog geen Tozo 1-uitkering heeft aangevraagd en voor 1 juni 2020 de Tozo 1 aanvraagt over de maanden juni, juli en/of augustus dan geldt de partnerinkomenstoets nog niet. Vraagt u de uitkering na 1 juni 2020 aan (Tozo 2) dan geldt de partnerinkomenstoets wel.
Veelgestelde vragen
Ik heb voor 1 juni een Tozo-aanvraag gedaan voor de maanden juni t/m augustus. Mijn gemeente vertelt mij echter dat ik dan alleen aanspraak kan maken op de Tozo 2-uitkering (met partnerinkomenstoets). Klopt dit?
Antwoord: Nee, wij ontvangen op dit moment meldingen dat sommige gemeenten niet conform de algemene maatregel van bestuur handelen waarin is bepaald dat de Tozo 1-uitkering (dus zonder partnerinkomenstoets) ook over drie aaneengesloten maanden vanaf juni t/m augustus kan worden aangevraagd. Belangrijk is wel dat je je aanvraag voor 1 juni hebt gedaan.
Wij raden aan om in eerste instantie bovenstaande regelgeving zelf aan de behandelend ambtenaar door te geven maar zeker ook lokaal de problematiek aan te kaarten, met name bij de gemeenteraad en het college van B&W. De contactgegevens van deze ambtenaren zijn meestal vrij inzichtelijk. Mocht dat geen soelaas bieden dan raden wij je aan om contact op te nemen met onze juridische afdeling om te beoordelen of een bezwaar- dan wel beroepsprocedure opportuun is.
Ik heb voordat ik mijn Tozo ontving nog werkzaamheden verricht waarover ik tijdens de periode van bijstand betaling ontvang. Tellen die inkomsten mee voor de Tozo?
Antwoord: Nee, bij inkomen uit arbeid is de periode waarop het inkomen betrekking heeft de periode waarin de arbeid is verricht waaruit dat inkomen is verkregen. Dit betekent dat wanneer in de periode waarvoor bijstand wordt gevraagd arbeid is verricht of producten zijn verkocht waarvoor in die periode is betaald, die betaling wordt betrokken bij de bepaling van het inkomen. Wanneer er arbeid is verricht of producten zijn verkocht vóór de periode waarvoor bijstand wordt gevraagd en de betaling van de factuur plaatsvindt in de periode waarvoor bijstand wordt gevraagd, dan wordt die betaling niet betrokken bij de bepaling van het inkomen. Wanneer er arbeid is verricht of producten zijn verkocht in de periode waarvoor bijstand wordt gevraagd en de betaling van de factuur plaatsvindt na de periode waarvoor bijstand wordt gevraagd, dan wordt het bedrag van de factuur betrokken bij de bepaling van het inkomen.
Wat is precies het inkomen dat ik aan moet geven bij de Tozo-aanvraag? Moet ik daar zakelijke kosten van aftrekken?
Antwoord: Het inkomen uit het bedrijf of zelfstandig beroep dat in aanmerking wordt genomen betreft de netto beloning van de zelfstandige. Hierbij gaat het om het bedrag van de omzet (factuurbedrag) minus omzetbelasting, minus zakelijke kosten en minus het forfaitair percentage van 18% zoals bedoeld in artikel 6 lid 2 van de AMvB. Bij kosten gaat het zowel om directe kosten als indirecte kosten. Bij directe kosten gaat het om kosten die direct gerelateerd zijn aan een opdracht of gerealiseerde omzet. Bijvoorbeeld materiaalkosten, reiskosten, inkoopkosten van verkochte producten. Bij indirecte kosten gaat het bijvoorbeeld om afschrijvingskosten van bedrijfsmiddelen, huur van bedrijfspand en administratiekosten.
Ik ontvang van BUMA (of een andere rechtenorganisatie) een vervroegde uitbetaling van mijn collectieve vergoedingen. Worden die ‘verrekend’ met de TOZO?
Antwoord: Hier is nog geen eenduidig antwoord op te geven. Het is echter verdedigbaar dat je die inkomsten niet hoeft mee te rekenen voor de TOZO, zie ook antwoord 1. De uitbetaling ziet namelijk op een rechtenperiode over een deel van 2019. Anderzijds: later dit jaar of in 2021 zul je mogelijk een uitbetaling krijgen over de maanden waarin je ook TOZO ontving en je gemeente kan het dan ook als een soort ‘doorrollend inkomen’ beschouwen waarvan je nu ook een deel verdient.
Worden mijn inkomsten per maand beoordeeld of over het gemiddelde van de uitkeringsperiode?
Antwoord: Uit de AMvB en de artikelsgewijze toelichting blijkt dat het recht op TOZO (in tegenstelling tot de Bbz) wordt getoetst per maand. Ondanks dat de systematiek van de vaststelling van het recht op algemene bijstand per maand niet optimaal aansluit bij de administratie- en inkomenscyclus van zelfstandigen, ziet het kabinet in het kader van deze tijdelijke noodregeling geen beter alternatief.
Mijn partner is ook zelfstandige en heeft ook weinig tot geen inkomsten als gevolg van de coronacrisis. Kunnen we allebei een Tozo-uitkering aanvragen?
Antwoord: Nee, slechts één van de partners (de minst verdienende) kan de TOZO aanvragen. De regering erkent dat dit misschien niet optimaal is, maar wil alleen afwijken van de huidige Bbz-regeling wanneer dat gerechtvaardigd is om uitvoeringstechnische redenen.
Aanvullende informatie over ‘TOZO 1’
Wij wijzen je graag nog op drie websites met aanvullende informatie en veelgestelde vragen over de door de Rijksoverheid genomen steunmaatregelen:
- Stichting Stimulansz heeft in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) een handreiking geschreven met zeer praktische veel gestelde vragen en antwoorden over de TOZO en als bijlage een Modelaanvraagformulier TOZO.
- De website van de KvK heeft een speciaal coronaloket. Het KvK-adviesteam van het Coronaloket kan ook worden gebeld op werkdagen tussen 8.00 en 17.30 uur op het nummer 0800-2117. De KvK beantwoordt ook Tweets @KvK-NL. Vragen worden ook in het Engels beantwoord.
- De Rijksoverheid heeft leidende informatie over alle steunmaatregelen, in het bijzonder wijzen we je op de berichtgeving over de TOZO.
Laatste vangnet: algemene bijstand
Indien je niet in aanmerking komt voor de TOZO of een WW-uitkering dan kun je in het uiterste geval mogelijk terugvallen op een algemene bijstandsuitkering. Let op: bij de algemene bijstand is in tegenstelling tot de TOZO wél een vermogens- en partnerinkomenstoets van kracht! Lees voor alle voorwaarden: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/bijstand/vraag-en-antwoord/wanneer-heb-ik-recht-op-bijstand
Let op: in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt kun je met een eigen (koop)huis onder bepaalde omstandigheden wel aanspraak maken op een bijstandsuitkering, lees meer op: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/bijstand/vraag-en-antwoord/wanneer-heb-ik-met-een-eigen-huis-recht-op-bijstand
Voor meer de meest actuele en relevante informatie over de aanvraag van een Tozo- of bijstandsuitkering neem je contact op met de Sociale Dienst van de gemeente van je woonplaats.